ข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ว่าด้วยลักษณะ ชนิด ประเภท ส่วนประกอบ และโอกาสและเงื่อนไขการใช้
ครุยวิทยฐานะ และเข็มวิทยฐานะ
พ.ศ. ๒๕๕๘
….…………………………………………..
ด้วยพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๕๘ มาตรา ๘๕ บัญญัติว่า มหาวิทยาลัยอาจกําหนดให้มีครุยวิทยฐานะและเข็มวิทยฐานะเป็นเครื่องหมายแสดงวิทยฐานะ
ของผู้ได้รับปริญญา ประกาศนียบัตรดุษฎีบัณฑิต ประกาศนียบัตรมหาบัณฑิต ประกาศนียบัตรบัณฑิต อนุปริญญา และประกาศนียบัตร โดยให้การกําหนดลักษณะ ชนิด ประเภทและส่วนประกอบ
ของครุยวิทยฐานะและเข็มวิทยฐานะ ให้ทําเป็นข้อบังคับมหาวิทยาลัยและประกาศในราชกิจจานุเบกษา
อาศัยอํานาจตามความในมาตรา ๒๓ และมาตรา ๘๕ แห่งพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๕๘ สภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้มีมติในการประชุมครั้งที่ ๙/๒๕๕๘ เมื่อวันที่ ๒๘ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๘ เห็นชอบให้ออกข้อบังคับไว้ดังต่อไปนี้
ข้อ ๑ ข้อบังคับนี้เรียกว่า “ข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ว่าด้วยลักษณะ ชนิด ประเภท ส่วนประกอบ และโอกาสและเงื่อนไขการใช้ครุยวิทยฐานะและเข็มวิทยฐานะ พ.ศ. ๒๕๕๘
ข้อ ๒ ข้อบังคับนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ เป็นต้นไป
ข้อ ๓ ให้อธิการบดีเป็นผู้รักษาการตามข้อบังคับนี้ และให้มีอํานาจออกประกาศเพื่อปฏิบัติ
ตามข้อบังคับนี้
หมวด ๑
ลักษณะ ชนิด ประเภท และส่วนประกอบของครุยวิทยฐานะ และเข็มวิทยฐานะ
ข้อ ๔ ครุยวิทยฐานะของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีลักษณะ ชนิด ประเภท
และส่วนประกอบ ดังต่อไปนี้
(๑) ครุยดุษฎีบัณฑิตและครุยปรัชญาดุษฎีบัณฑิต
(ก) ครุยดุษฎีบัณฑิต ทําด้วยผ้า แพร หรือเสิร์จ สีดํา เย็บเป็นเสื้อคลุมยาวเหนือ ข้อเท้าพอประมาณ หลังจีบ ตัวเสื้อผ่าอกตลอด แขนกว้าง ยาวตกข้อศอก มีพาดบ่าซ้ายทําด้วยแพร เสิร์จ หรือกํามะหยี่ที่มีสีตามสีประจําส่วนงานหรือประจําสาขาวิชา ประกอบด้วยวงกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลาง
๗ เซนติเมตร บนวงกลมมีตราธรรมจักรทําด้วยโลหะสีทอง ขอบลงยาสีแดง ตอนล่างมีอักษรย่อ ม.ธ.
ลงยาสีน้ำเงิน ตรงกลางมีพานรัฐธรรมนูญสีทอง ด้านหน้าของพาดบ่ายาวตามลําตัวประมาณ ๕๕ เซนติเมตร มีแถบสีขาวทําด้วยไหมพรม หรือขนสัตว์ที่ปลายพาดบ่ากว้าง ๑๐ เซนติเมตร ยาว ๑๕ เซนติเมตร สามแถบ เว้นระยะแถบละ ๕ เซนติเมตร ด้านหลังมีจีบยาวไปตามลําตัว ๕๐ เซนติเมตร มีแถบที่ปลายพาดบ่าเช่นเดียว
กับด้านหน้าสามแถบ
(ข) ครุยปรัชญาดุษฎีบัณฑิต เช่นเดียวกับครุยดุษฎีบัณฑิต เว้นแต่มีพาดบ่าซ้าย ทําด้วยแพร เสิร์จ หรือกํามะหยี่ สีเหลืองและสีแดงอย่างละครึ่ง โดยให้สีเหลืองอยู่ด้านใน สีแดงอยู่ด้านนอก
(๒) ครุยมหาบัณฑิต เช่นเดียวกับครุยดุษฎีบัณฑิต เว้นแต่มีแถบที่ปลายพาดบ่าด้านละ
สองแถบ
(๓) ครุยแพทยศาสตรบัณฑิต ครุยทันตแพทยศาสตรบัณฑิต ครุยเภสัชศาสตรบัณฑิต และครุยบัณฑิต
(ก) ครุยแพทยศาสตรบัณฑิต ครุยทันตแพทยศาสตรบัณฑิต และครุยเภสัชศาสตร บัณฑิตเช่นเดียวกับครุยมหาบัณฑิต
(ข) ครุยบัณฑิต เช่นเดียวกับครุยมหาบัณฑิต เว้นแต่มีแถบที่ปลายพาดบ่าด้านละหนึ่งแถบ
(๔) ครุยประกาศนียบัตรบัณฑิต เช่นเดียวกับครุยมหาบัณฑิต เว้นแต่มีแถบที่ปลาย พาดบ่าด้านละหนึ่งแถบ และมีขลิบสีขาวเหนือแถบ กว้าง ๓ เซนติเมตร ยาวตามความกว้างของพาดบ่า เว้นระยะห่างจากแถบ ๒ เซนติเมตร ด้านบนและด้านล่างของขลิบสีขาวมีขลิบสีทอง กว้าง ๐.๕ เซนติเมตร
ข้อ ๕ สีประจําส่วนงาน และสาขาวิชา มีดังต่อไปนี้
(๑)[๑] คณะทันตแพทยศาสตร์
(ก) สาขาวิชาทันตแพทยศาสตร์ สีม่วงมีขลิบสีทอง กว้าง ๑ เซนติเมตร
สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
และสาขาวิชาทันตสาธารณสุข
(ข) สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ระดับมหาบัณฑิต สีม่วงมีขลิบสีทอง กว้าง ๑ เซนติเมตร
จํานวนสองเส้นมีลักษณะขนานกันตลอด
แนวยาวทั้งสองข้าง โดยให้เส้นที่สองเว้น
ระยะห่างจากเส้นที่หนึ่ง ๐.๕ เซนติเมตร
(๒) คณะนิติศาสตร์ สีขาว
(๓) คณะพยาบาลศาสตร์ สีขาวมีริมสีแดงเลือดนก กว้าง ๓ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๔) คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี
(ก) สาขาวิชาการตลาด สีฟ้าและสีขาวอย่างละครึ่งโดยให้สีฟ้าอยู่ด้านใน
และสาขาวิชาบริหารธุรกิจ สีขาวอยู่ด้านนอก
(ข) สาขาวิชาบัญชี สีฟ้ามีริมสีขาว กว้าง ๓ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๕) คณะแพทยศาสตร์
(ก) สาขาวิชาแพทยศาสตร์ สีเขียวใบไม้
(ข) สาขาวิชาการแพทย์แผน สีเขียวใบไม้มีริมสีเหลือง กว้าง ๓ เซนติเมตร
ไทยประยุกต์ และสาขา ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
วิชาวิทยาศาสตร์
(๖) คณะเภสัชศาสตร์ สีเขียวมะกอก
(๗) คณะรัฐศาสตร์ สีดํา
(๘) คณะวารสารศาสตร์และ สีม่วงเม็ดมะปราง
สื่อสารมวลชน
(๙) คณะวิทยาการเรียนรู้ สีฟ้าอมเขียว (เทอร์ควอยส์) มีขลิบสีส้ม
และศึกษาศาสตร์ กว้าง ๑ เซนติเมตร ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๑๐) คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สีเหลืองทอง
(๑๑) คณะวิศวกรรมศาสตร์ สีแดงเลือดหมูมีขลิบสีทอง กว้าง ๑ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๑๒) คณะศิลปกรรมศาสตร์ สีทอง
(๑๓) คณะศิลปศาสตร์ สีแสด
(๑๔) คณะเศรษฐศาสตร์ สีฟ้า
(๑๕) คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สีส้มออกแดงมีขลิบสีทอง กว้าง ๑ เซนติเมตร
และการผังเมือง ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๑๖) คณะสหเวชศาสตร์ สีน้ำเงินมีขลิบสีเหลือง กว้าง ๑ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๑๗) คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา สีชมพู
(๑๘) คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์
(ก) สาขาวิชาสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ สีแดงเลือดหมู
(ข) สาขาวิชาพัฒนาชุมชน สีแดงเลือดหมูและสีขาวอย่างละครึ่ง โดยให้
สีแดงเลือดหมูอยู่ด้านในสีขาวอยู่ด้านนอก
(ค) สาขาวิชาพัฒนาแรงงาน สีแดงเลือดหมูมีขลิบสีขาว กว้าง ๑ เซนติเมตร
และสวัสดิการ ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๑๙) คณะสาธารณสุขศาสตร์ สีฟ้าสว่างใสมีขลิบสีเหลืองทอง
กว้าง ๑ เซนติเมตร ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๐) วิทยาลัยนวัตกรรม สีเงิน
(๒๑) วิทยาลัยนานาชาติ ปรีดี พนมยงค์ สีแดงมีขลิบสีเหลือง กว้าง ๑ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๒) วิทยาลัยแพทยศาสตร์นานาชาติจุฬาภรณ์
(ก) สาขาวิชาแพทยศาสตร์ สีเขียวใบไม้มีขลิบสีแสด กว้าง ๑ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(ข)[๒] สาขาวิชาการแพทย์แผนจีน สีเขียวตองอ่อนมีขลิบสีแสด กว้าง ๑ เซนติเมตร
และสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๓) วิทยาลัยโลกคดีศึกษา สีเหลืองมีขลิบสีเทา กว้าง ๑ เซนติเมตร
ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๔) วิทยาลัยสหวิทยาการ สีเทาเงินมีขลิบสีแดงเลือดหมู
กว้าง ๑ เซนติเมตร ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๕) สถาบันเทคโนโลยี สีม่วงอ่อนมีริมสีแดง กว้าง ๓ เซนติเมตร
นานาชาติสิรินธร ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
(๒๖) สถาบันภาษา สีน้ำตาลทอง
(๒๗) วิทยาลัยพัฒนศาสตร์ สีเขียวรวงข้าวอ่อน
ป่วย อึ้งภากรณ์
(๒๘) สาขาวิชาที่เป็นสหวิทยาการ สีเหลืองและสีแดงอย่างละครึ่ง โดยให้สีเหลือง
และมีการจัดการร่วมกันของ อยู่ด้านใน สีแดงอยู่ด้านนอก
ส่วนงานมากกว่า ๑ ส่วนงาน
(๒๙)[๓] สถาบันอาณาบริเวณศึกษา สีฟ้าอมเขียว (เทอร์ควอยซ์) มีขลิบสีน้ำเงิน
กว้าง ๑ เซนติเมตร ตลอดแนวยาวทั้งสองข้าง
ข้อ ๖ เข็มวิทยฐานะของมหาวิทยาลัยมีลักษณะเป็นรูปอาร์ม พื้นกึ่งซ้ายลงยาสีเหลือง กึ่งขวา ลงยาสีแดง รองรับตราธรรมจักรทําด้วยโลหะสีทองขอบลงยาสีแดง ตอนล่างมีอักษรย่อ ม.ธ. ลงยาสีน้ำเงิน มีพานรัฐธรรมนูญสีทองอยู่กลาง
หมวด ๒
โอกาสและเงื่อนไขการใช้ครุยวิทยฐานะและเข็มวิทยฐานะ
ข้อ ๗ ผู้ที่ได้รับอนุมัติการให้ปริญญา หรือประกาศนียบัตรบัณฑิตจากสภามหาวิทยาลัย
มีสิทธิที่จะใช้ครุยวิทยฐานะและเข็มวิทยฐานะในโอกาสและเงื่อนไขที่กําหนดในข้อบังคับดังต่อไปนี้
(๑) สวมครุยวิทยฐานะทับเครื่องแบบนักศึกษา เครื่องแบบข้าราชการหรือพนักงานของรัฐ หรือเครื่องแบบหรือเครื่องแต่งกายที่สุภาพอื่นที่มหาวิทยาลัยกําหนดในงานรับพระราชทานปริญญาบัตร
(๒) สวมครุยวิทยฐานะทับเครื่องแบบข้าราชการหรือพนักงานของรัฐ หรือเครื่องแบบ หรือเครื่องแต่งกายที่สุภาพ ถูกต้องตามกาลเทศะ และเหมาะสมในงานพระราชพิธี งานรัฐพิธี
หรืองานพิธีการอื่น ที่มีประกาศ หนังสือ หรือคําสั่งกําหนดให้สวมครุยวิทยฐานะ
(๓) ประดับเข็มวิทยฐานะบนอกเสื้อข้างซ้ายของเครื่องแบบหรือเครื่องแต่งกายที่สุภาพ ได้ในโอกาสอันสมควร
ประกาศ ณ วันที่ ๒๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๘
(ศาสตราจารย์พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร)
นายกสภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
[๑] ข้อ ๕ (๑) แก้ไขเพิ่มเติมโดยข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่าด้วยลักษณะ ชนิด ประเภท ส่วนประกอบ และโอกาสและเงื่อนไขการใช้ครุยวิทยฐานะ และเข็มวิทยฐานะ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๓
[๒] ข้อ ๕ (๒๒) (ข) แก้ไขเพิ่มเติมโดยข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่าด้วยลักษณะ ชนิด ประเภท ส่วนประกอบ และโอกาสและเงื่อนไขการใช้ครุยวิทยฐานะ และเข็มวิทยฐานะ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๓
[๓] ข้อ ๕ (๒๙) เพิ่มโดยข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่าด้วยลักษณะ ชนิด ประเภท ส่วนประกอบ และโอกาสและเงื่อนไขการใช้ครุยวิทยฐานะ และเข็มวิทยฐานะ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๓
